XÉT NGHIỆM MIỄN DỊCH MÁU - NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT
1. Xét nghiệm Miễn dịch là gì?
Khi cơ thể của chúng ta xuất hiện kháng nguyên (tức là có những vật thể lạ hay các mầm bệnh phát triển) thì hệ thống miễn dịch sẽ hình thành lên kháng thể. Các kháng thể mà hệ thống miễn dịch tạo ra sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ vô hiệu hóa các kháng nguyên, đồng thời chúng thu hút các tế bào miễn dịch đến để tiêu diệt mầm bệnh đó.
Xét nghiệm miễn dịch là các xét nghiệm dựa vào hệ thống miễn dịch của cơ thể để đo lường và tìm ra các căn nguyên nhiễm khuẩn (vi khuẩn, virus...), hormone, hemoglobin,… Xét nghiệm miễn dịch có thể chẩn đoán được nhiều bệnh khác nhau dựa vào kết quả của phản ứng giữa kháng nguyên và kháng thể tổng hợp.
Hiện nay, có nhiều loại xét nghiệm miễn dịch khác nhau với các mục đích và kết quả chẩn đoán bệnh khác nhau như: tầm soát ung thư, thử thai, chẩn đoán tình trạng dị ứng, xét nghiệm nước tiểu,…
2. Các loại xét nghiệm Miễn dịch
Xét nghiệm miễn dịch là 1 trong những bước thường quy cần phải làm trong quá trình khám bệnh. Việc thực hiện xét nghiệm miễn dịch sẽ giúp đánh giá đúng hơn về tình hình sức khỏe của mỗi người, từ đó có phương hướng điều trị bệnh lý thích hợp. Hiện nay các loại xét nghiệm miễn dịch phổ biến đang được sử dụng là:
2.1. Tầm soát Ung thư
Có nhất nhiều xét nghiệm tầm soát ung thư đang được thực hiện như:
Ung thư Tai Mũi Họng
Ung thư Phổi
Ung thư Thực quản
Ung thư Gan nguyên phát
Ung thư Tụy tạng
Ung thư đường Mật,
Ung thư Đại trực tràng
Ung thư Dạ dày
Ung thư Vú
Ung thư Cổ tử cung
Ung thư Tử cung
Ung thư Buồng trứng
Ung thư Tiền liệt tuyến
Ung thư Tinh hoàn
Ung thư Bàng quang
Ung thư Phổi (tế bào nhỏ)
Ung thư Phổi (không tế bào nhỏ)
Ung thư tuyến Giáp
Ung thư tuyến Giáp thể tủy (medullary thyroid carcinoma)
Ung thư màng đệm (chorion)
Ung thư nguyên bào
Ung thư Tế bào C
Khối U liên quan đến các chứng thiếu máu
Đa U tuỷ
Đa U tủy xương (khler)
U nguyên bào thần kinh (Neuroblastoma)
Ung thư tế bào vảy
2.2. Đánh giá Nội tiết tố thông qua Hormone cơ thể
Hormone tuyến Giáp, tuyến Thượng thận, tuyến Yên,...
2.3. Xét nghiệm dị ứng
Ung thư Tai Mũi Họng
Ung thư Phổi
Ung thư Thực quản
Ung thư Gan nguyên phát
Ung thư Tụy tạng
Ung thư đường Mật,
Ung thư Đại trực tràng
Ung thư Dạ dày
Ung thư Vú
Ung thư Cổ tử cung
Ung thư Tử cung
Ung thư Buồng trứng
Ung thư Tiền liệt tuyến
Ung thư Tinh hoàn
Ung thư Bàng quang
Ung thư Phổi (tế bào nhỏ)
Ung thư Phổi (không tế bào nhỏ)
Ung thư tuyến Giáp
Ung thư tuyến Giáp thể tủy (medullary thyroid carcinoma)
Ung thư màng đệm (chorion)
Ung thư nguyên bào
Ung thư Tế bào C
Khối U liên quan đến các chứng thiếu máu
Đa U tuỷ
Đa U tủy xương (khler)
U nguyên bào thần kinh (Neuroblastoma)
Ung thư tế bào vảy
2.2. Đánh giá Nội tiết tố thông qua Hormone cơ thể
Hormone tuyến Giáp, tuyến Thượng thận, tuyến Yên,...
2.3. Xét nghiệm dị ứng
Dị ứng là một phản ứng “thái quá” của hệ miễn dịch trước những tác nhân từ môi trường, biểu hiện ở các triệu chứng như chảy nước mắt, nước mũi, hắt hơi,...
Người ta dựa vào các con đường có thể gây ra dị ứng như qua hô hấp (phấn hoa, khói bụi...), qua đường tiêu hóa (hải sản, đậu nành, đậu phộng,...), qua tiếp xúc (phát ban, ngứa ngáy,...) để tìm ra các phương pháp xét nghiệm dị ứng như xét nghiệm máu, qua thức ăn và xét nghiệm da,...
2.4. Nhận diện vi trùng gây nhiễm trùng
Xét nghiệm miễn dịch cũng được sử dụng để phát hiện tác nhân virus như HPV, HIV, viêm gan C, Streptococcus (gây viêm amidan). Việc tìm ra chính xác loại vi trùng gây bệnh sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị đạt được hiệu quả.
Ngoài ra trong một số trường hợp, phụ nữ mang thai cũng được chỉ định xét nghiệm miễn dịch để xác định có bị nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma Gondii hay không.
2.5. Xét nghiệm chẩn đoán nhồi máu cơ tim và huyết khối
Nếu bị nhồi máu cơ tim hoặc bị huyết khối, một số protein đặc hiệu trong cơ thể sẽ tăng lên và các loại xét nghiệm miễn dịch được thực hiện để phát hiện các loại protein đó.
2.6. Thử nhanh các loại thuốc kích thích
Các xét nghiệm miễn dịch có thể giúp xác định một người có đang sử dụng các loại chất kích thích như doping, cần sa, morphin, cocain, thuốc lắc, ma túy tổng hợp gây ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương hay không.
2.7. Thử thai
Que thử thai là một dụng cụ hữu ích để xác định chính xác bạn đã mang thai hay chưa. Que thử thai giúp phát hiện ra hormone thai kỳ HCG có trong nước tiểu. Nếu que hiện 2 vạch nghĩa là bạn đã mang thai, ngược lại que chỉ hiện 1 vạch tức là vẫn chưa mang thai.
Ngoài các loại xét nghiệm miễn dịch đã nêu trên, xét nghiệm miễn dịch còn được sử dụng để đánh giá các vấn đề khác như phát hiện các chất độc, doping, kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm...sẽ được khuyến cáo trong các trường hợp khác nhau.
...
3. Lưu ý khi thực hiện xét nghiệm Miễn dịch
Xét nghiệm miễn dịch là một trong những phương pháp giúp chẩn đoán các bệnh thường quy tại các cơ sở y tế. Tuy nhiên trước khi thực hiện xét nghiệm miễn dịch, cần lưu ý một số việc:
- Tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn để chuẩn bị cho xét nghiệm miễn dịch của bác sĩ hoặc kỹ thuật viên (ví dụ: nhịn ăn trong vài giờ trước xét nghiệm hoặc nhịn qua đêm, tăng giảm số lượng nước uống trong 10-12 giờ trước giờ xét nghiệm,...để không làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm).
- Khi thực hiện các xét nghiệm miễn dịch, nên trả lời thành thật mọi câu hỏi của bác sĩ như bệnh sử, thói quen, lượng thuốc lá hay hút, bia rượu hay uống và các chất cấm mà bạn sử dụng.
- Báo cho bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào (bao gồm các thuốc kê đơn, không kê đơn, thực phẩm chức năng, thuốc từ thảo dược) mà bạn đang sử dụng. Và tốt nhất nên thông báo cả về thời gian bạn sử dụng thuốc (thuốc chống đông máu, thuốc chống động kinh,...) để đảm bảo không làm sai lệch kết quả chẩn đoán bệnh của bạn.

Nhận xét
Đăng nhận xét